كوررنگي

تشخيص طبي رنگ ها نعمتي خدادادي است كه اكثر ما از آن برخورداريم. رنگ هايي مانند قرمز و سبز يشمي فقط براي افرادي كه داراي قدرت تشخيص طبيعي رنگ هستند، معني دار است.
كوررنگي اصطلاح مبالغه آميزي است براي اشخاصي كه بعضي رنگ ها را تشخيص نمي دهند. ۸ درصد از مردها و كمتر از ۱ درصد از خانم ها از بدو تولد دچار نقص در تشخيص رنگ هستند. ميزان كوررنگي از اشكال در تشخيص ساير رنگ ها تا نديدن كامل رنگ ها است. اگر نقص در تشخيص رنگ ها اندك باشد و شخص بتواند رنگ ها را تشخيص دهد اين اشكال به سختي قابل تشخيص است، اين اشكال موقعي قابل تشخيص است كه شخص كاملا رنگ هارا از هم تشخيص ندهد.
چه عواملي باعث اشكال در تشخيص رنگ مي شوند؟
تشخيص رنگ ها به فعاليت پيچيده چشم و مغز بستگي دارد. عوامل مادرزادي كوررنگي قابل توضيح اند. سلول هاي مخروطي و استوانه اي در شبكيه موجود هستند. سلول هاي استوانه اي مسوول بينايي در هنگام شب و شرايط تاريكي هستند. سلول هاي مخروطي مسوول تشخيص رنگ ها هستند و در نور روز عمل مي كنند. سلول هاي مخروطي سه نوع آبي، سبز و قرمز هستند كه هر سه با هم عمل مي كنند و باعث مي شوند كه ما رنگ ها را از آبي تيره تا قرمز تشخيص دهيم. شكل گيري اين سلول ها ارثي است. يك ژن غيرطبيعي ممكن است باعث شود كه يك رنگ خاص حذف شود. شخصي كه يك ژن غيرطبيعي به ارث برده باشد، ممكن است در تشخيص سايه ها و تشخيص رنگ قرمز و سبز مشكل داشته باشد.
انواع ديگر اختلال ديد رنگي
بالا رفتن سن نيز مي تواند در تشخيص رنگ ها اختلال ايجاد كند. مثلا با كدر شدن تدريجي عدسي چشم در افراد مسن ،رنگ هاي خاكستري، سبز تيره و آبي تيره با مشكل تشخيص داده مي شوند.
برخي داروها نيز ممكن است سبب اختلال ديد رنگ شوند.
بيماري هاي شبكيه يا عصب بينايي هم مي تواند اختلال ديد رنگ ايجاد كند.
روش تشخيص اختلال ديد رنگ
صفحاتي وجود دارند كه شماره هايي با رنگ روي آن نوشته شده، اگر بيمار كوررنگي داشته باشد بسته به نوع آن، شماره ها را اشتباه مي خواند.
اختلال ديد رنگ ارثي بوده و درماني ندارد. آنها يي كه به علت آب مرواريداست با عمل اصلاح مي شود. كنتاكت لنز رنگي از حدت بينايي مي كاهد، ولي اندكي به افرادي كه اختلال ديد رنگ دارند كمك مي كند تا سايه هاي رنگي را تشخيص دهند.
در شغل هايي كه حدت بينايي اهميت دارد، تشخيص رنگ ها مهم است. در شغل هاي نظامي، هواپيمايي، كشتيراني، پزشكي و كارهايي كه با بينايي دقيق سروكار دارند در موقع استخدام از افراد، امتحان ديد رنگ به عمل مي آيد.
دكتر پرويز زرين بخش

آيا كامپيوتر براي چشم مضر است؟
هيچ مدرك علمي مبني بر اينكه كامپيوتر براي چشم ضرر داشته باشد وجود ندارد. هر چند كه بعد از رايج شدن اين وسايل شكايات از خستگي و ناراحتي چشمي باعث افزايش نگراني افراد نسبت به اين وسايل شده است. آزمايش هاي گسترده اي كه در اين زمينه صورت گرفته است نشان مي دهد كه تابش هاي الكتريكي (مثل اشعه ايكس) يا پرتوهاي ديگر مانند ماوراي بنفش در شرايط معمولي ضرري به چشم نمي رساند. در واقع ميزان اشعه UV كه از كامپيوتر و تلويزيون ايجاد مي شود بسيار اندك است و به حدي كم است كه نمي تواند به چشم فرد، حتي اگر تمام عمر از اين دستگاه ها استفاده كند، صدمه بزند.
آيا اين خستگي چشمي به كامپيوتر و تلويزيون ارتباط دارد؟
بلي، بسياري از علايم از جمله تحريك (قرمزي، خستگي چشم، آبريزش)، خستگي (سنگيني پلك و سر) و اشكال در واضح ديدن تصاوير (فوكوس كردن) ممكن است با استفاده طولاني از اين وسايل ايجاد شود. سردرد، اسپاسم هاي عضلاني و كمردرد هم ممكن است ايجاد شود. خوشبختانه اين شكايات اكثرا با تغييرات جزيي در محيط كار و عوض كردن عينك رفع مي شود. اگرچه خستگي هاي چشمي باعث آزار مي شوند، ولي خطري ندارند و دليل استفاده نكردن از چشم و اين وسايل نمي شود، در اين مورد چشم پزشك شما با تنظيم نمره عينك مي تواند كمك كند.
چگونه مي توان ازخستگي هاي چشمي جلوگيري كرد؟
بيشتر آنها كه مدت زيادي را صرف كار كردن با كامپيوتر مي كنند ترجيح مي دهند مناظر دورتر را از فاصله معمولي نگاه كنند. صفحه كامپيوتر بهتر است براي استفاده كننده كمي پايين تر از سطح چشم ها قرار بگيرد. مطالب بايستي طوري در دسترس باشند كه استفاده كننده مجبور به خم شدن و حركات زياد سر و چشم ها نباشد. روشنايي بايستي طوري تنظيم شود كه درخشندگي و تابش صفحه كامپيوتر و انعكاس نور آن به حداقل برسد. در بعضي موارد ميزان روشنايي استاندارد در دفتر كار طوري است كه به راحتي مي توان از كامپيوتر استفاده كرد. اگر اصلاح و تغييرات در روشنايي محل كار عملي نباشد مي توان ازشبكه هاي حفاظتي و فيلترهاي مخصوص استفاده كرد.
صفحه كامپيوتر معمولا گرد و خاك را به خود جذب مي كند، بهتر است هر از چندگاهي با يك پارچه ضد استاتيك (ضد الكتريسيته ساكن) سطح آن را تميز كرده تا تصوير واضح شود.
استراحت هاي كوتاه در فواصل معين مهم است. معمولا اشخاصي كه براي مدت طولاني از كامپيوتر استفاده مي كنند از تحرك اندكي برخوردارند و براي مدتي بدن، سروگردن و چشم هايشان بي حركت مي ماندو اين امر باعث خستگي مي شود. پلك زدن زياد باعث خيس شدن چشم ها شده و مانع از خشكي چشم مي شود.
اشخاصي كه از كامپيوتر استفاده مي كنند بايد چه نكاتي را رعايت كنند؟
صفحه كامپيوتر بايستي در فاصله مناسبي از چشم قرار بگيرد، از آنجايي كه اين فاصله ممكن است دورتر از فاصله مطالعه باشد بايستي از عينك ضروري استفاده شود، رعايت اين امر به خصوص براي افرادي كه از عينك هاي دوكانوني و چند كانوني و يا عينك مطالعه استفاده مي كنند ضروري است. اين بدان معناست كه افرادي كه عينك ندارند ممكن است مجبور شوند از لنزهاي اصلاح كننده براي اين كار استفاده كنند. چشم پزشك مي تواند عينك مناسب را براي شما تجويز كند.
شما بايستي با توضيح بيشتر در مورد محل كار و جزئيات كار، به چشم پزشك خود كمك كنيد كه عينك مناسب را تجويز كند.
دكتر پرويز زرين بخش