نور خورشيد و عينکهاي اجباري



پرتو خورشيد قبل از رسيدن به ما از فضا و اتمسفر زمين عبور مي کند و مقدار زيادي از آن قبل از رسيدن به زمين در لايه هاي مختلف و خصوصاً توسط لايه ي ازن جذب مي شود . از بين اين پرتوها تنها پرتوهايي که نور زمين را تأمين مي کنند و عجيب و شگفت انگيزند ، براي ما محسوس مي باشند . در واقع ساير پرتوها از جمله ماوراء‌ بنفش و مادون قرمز که از جمله ي خطرناک ترين آنها هستند ، مرئي نيستند و خطر همين جاست !

حتي زماني که خورشيد در وسط آسمان نباشد ، تأثير اين پرتوها دايمي و مستمر است ، همان طور که براي پوست ضرر دارند به چشم نيز مي توانند آسيب برسانند . پلک ها ، قرنيه ، زجاجيه و شبکيه ي چشم همه بافت هايي هستند که مي توانند صدمه ببينند و از همين جا به اهميت مراقبت از چشم هايمان پي مي بريم .



حتي در پس ابرها

مانند ساير پرتوهاي خورشيدي ، اشعه ي ماوراءي بنفش از سه راه به چشمان ما مي رسد : مستقيماً از طريق انتشار ، از راه انعکاس . اگر چه به طور طبيعي چشمان خود را از پرتوهاي مستقيم محافظت مي کنيم ، ولي نسبت به پرتوهاي ناشي از انعکاس آب ، شن ، برف و يا يک ديوار سفيد توجه کمتري معطوف مي داريم . بايد بدانيم آب بين ۵ تا ۱۰ درصد ، شن ۲۰ درصد و برف ۸۵ درصد اشعه ي ماوراء بنفش را منعکس مي کنند . اوج تشعشع پرتوها خطرناک بين ساعت ۱۱ صبح تا ۴ بعدازظهر است . وانگهي در ارتفاعات ، مقدار UV در هر هزار متر ۱۰ درصد افزايش مي يابد و هر چه به استوا نزديک تر باشيم ، مقدار بيشتري اشعه ي UV دريافت مي کنيم .



طبق نوع پرتو تأثيرات نيز متفاوتند :

- اگر پرتوها مادون قرمز باشد ، تأثير آن ها با طول موج بالا فوري و به صورت گرمايي مي باشد . پرتو مادون قرمز سوزاننده است و علت اصلي برخي از التهاب هاي قرنيه به حساب مي آيد . در واقع به محض اين که پلک ها باز مي شوند ، قرنيه که در درجه ي اول نقش فيلتر ( صافي ) را براي محافظت از بافت زجاجيه و شبکيه ؛ که به آسيب ديدگي حساس هستند را بازي مي کند ، وارد عمل ميشود . قرنيه تنها بافتي است که بلافاصله در مقابل سوختگي واکنش نشان مي دهد . اگر مقدار سوختگي کم باشد التهاب قرنيه با ۲ يا ۳ روز مداواي معمولي ( استفاده از پماد ، ژل و محلولهاي چشمي ) درمان مي شود .

- اگر پرتو ماوراء بنفش باشد ، داراي تأثيري کوتاه مدت و يا دراز مدت خواهد بود . پرتوهاي UV که آنه ا نيز جزء پرتوهاي نامرئي خورشيدي به حساب مي آيند به سه دسته تقسيم مي شوند : A,B,C . پرتوهاي UVA از جمله ي خطرناک ترين پرتوها براي چشم به شمار مي آيند که در بزرگسالان به زجاجيه آسيب مي رسانند و در کودکان تا شبکيه نيز پيش مي روند . پرتوهاي UVB توسط زجاجيه جذب مي شوند و UVC تقريباً به تمامي توسط لايه ي اتمسفر زمين جذب مي شود ولي مقدار کمي از آن مي تواند به قرنيه آسيب برساند . تأثير کوتاه مدت آن ، التهاب چشم در اثر نور منعکس شده از برف است ( که معمولاً ۲ يا ۳ ساعت بعد از مواجهه با پرتو ايجاد مي شود ) . در دراز مدت پرتوهاي UV تأثير تراکمي روي زجاجيه و شبکيه دارند . البته تأثير اوليه آن ها روي زجاجيه ( ماده ي ژلاتيني و شفافي است که در حفره ي دروني چشم در عقب عدسي جا دارد ، قطر آن يک سانتي متر است ، به صورت محدب مي باشد و در معرض تأثير انواع اشعه هاي UV قرار مي گيرد ) ميباشد . تا سن ۱۰ سالگي زجاجيه شفاف است و پرتوها ميتوانند به راحتي از عبور کرده و شبکيه را مسدوم نمايند . قبل از ۱۰ سالگي ، زجاجيه به تقريباً ۷۵ درصد از پرتوهاي ماوراء بنفش اجازه ي عبور مي دهد و بعد از سن ۲۵ سالگي ، فقط ۱۰ درصد از اين پرتوها مي توانند از زجاجيه عبور کنند

پزشكان اعتقاد دارند: لنزها همانند اسفنج عمل كرده و آب و رطوبت موجود در سطح چشم را جذب كرده و سبب خشكي آن مي‌شوند.
احساس وجود جسم خارجي در چشم سبب تحريك، درد و قرمزي آن مي‌شود. بنابراين از مهمترين علل شايع ايجاد خشكي چشم مي‌توان به استفاده از لنز اشاره كرد.
به اعتقاد متخصصان چشم، افراد استفاده كننده از لنز بايد از حضور در محيط نامناسب، مثل قرار گرفتن در معرض وزش باد و هواي خشك خودداري كنند و هواي منزل و محل كار خود را مرطوب نگه دارند.

يك جراح و متخصص چشم گفت: اغلب عينك‌هاي آفتابي موجود در كشور جنبه تزئيني داشته و ارزش طبي ندارند.
دكتر مريم بهارونداظهارداشت:
با شروع فصل گرما، مردم بويژه نوجوانان و جوانان رغبت بيشتري به استفاده از عينك‌هاي آفتابي از خود نشان مي‌دهند، ولي متاسفانه بيشتر عينك‌هاي آفتابي موجود در كشور كه در رنگ‌هاي مختلف عرضه مي‌شود فقط تزئيني است و ارزش طبي و محافظتي در برابر نور خورشيد را ندارند.
وي تصريح كرد: اغلب عينك‌هايي كه در دست مردم است نمي‌تواند از ورود اشعه ماوراي بنفش خورشيد به چشم جلوگيري كند.
دكتر بهاروند اظهار داشت: اين عينك‌ها معمولا ضرري ندارند، اما براي سلامت چشمها مفيد هم نيستند.
جراح و متخصص چشم با بيان اين كه عينك‌هاي آفتابي قرمز رنگ آسيب‌ زيادي به چشم مي‌رساند، خاطرنشان كرد: رنگ قرمز اين عينك‌ها اشعه مادون قرمز بيشتري را جذب مي‌كند و اين خود باعث مي‌شود كه حرارت بيشتري وارد چشم شود كه منجر به آسيب جدي چشمها مي‌شود